Saarland

Ik verkies om in de vroege namiddag reeds de lange verplaatsing te maken naar de stad Saarbrücken in Saarland. Het is zowel de hoofdstad als de grootste stad van Saarland. Na het avondeten ga ik met de fiets de stad Saarbrücken gaan verkennen en kom terecht in de winkelstraten. Een opvallend gebouw direct bij het treinstation is de prachtige Europa-Galerie. Dit is een winkelcentrum waar je op zoek kan gaan naar een nieuwe outfit.

Ik kom vervolgens terecht op de Sankt Johanner markt. Je merkt dat het hier druk is en dit is eigenlijk het centrale punt in de stad waar het bruist van het leven. Je kan hier vele terrassen op het plein zien waar je iets kan eten of drinken. Ik zie ook op het marktplein de Stengel-fontein uit 1759.

Een beetje verder kom ik de katholieke basiliek Sankt Johann tegen. Deze werd tussen 1754 en 1758 gebouwd door Friedrich Joachim Stengel op de plaats van de gelijknamige kapel. De basiliek werd verschillende keren verbouwd, verwoest en gerestaureerd. Het interieur is tussen 1972 en 1975 opnieuw ontworpen volgens de oorspronkelijke barok. Ze ontving in 1975 de onderscheiding "basilica minor" van de paus. Een basilica minor is een eretitel voor een rooms-katholiek kerkgebouw met een uitzonderlijke betekenis.

Vervolgens kom ik in het centrum van de stad de Oude Evangelische kerk St. Johann tegen. De kerk staat onder monumentenzorg en werd gebouwd tussen 1725 en 1727. Ik merk dat de kerk een barokke spits heeft. De gevel onderaan van de kerk is vervuild met graffiti.

Ik zet men verkenning verder en kan het Saarbrücken theater gebouw zien. Best een indrukwekkend gebouw met zijn vele zuilen en een statige gevel. Het werd voor het eerst gebouwd in 1938. Helaas heeft het tijdens de oorlog aanzienlijke schade opgelopen en werd het in de jaren 1980 volledig gerenoveerd. In 1971 werd de naam veranderd in Saarländisches Staatstheater. Het Staatstheater presenteert het hele culturele spectrum, zoals opera, moderne dans, ballet, toneel of een concert. Het gebouw werd in 1983 uitgeroepen tot historisch monument.

Ik ga nu de stad gaan verkennen aan de andere zijde van de Saar rivier. Het centrum is vrij compact en strekt zich uit langs beide zijden van de Saar rivier. De eerstvolgende kerk die ik hier tegenkom is de Kasteelkerk (of Schlosskirche). Het is een laatgotische kerk uit de 15^de eeuw. Ze kreeg in 1743 van Friedrich Joachim Stengel een barokke torenkap. Na zwaar beschadigd te zijn in de Tweede Wereldoorlog, werd het in de jaren vijftig herbouwd. Sinds 2004 is het kerkgebouw een museum voor christelijke heilige kunst. Binnen kan je de sarcofagen vinden van de laatste prinsen van de regio.

Vervolgens kom ik op een groot plein terecht dat het kasteelplein is. Het kasteel van Saarbrücken of het Saarbrücken Schloss domineert het plein. In de 17^de eeuw ontwikkelde het kasteel zich tot een renaissancepaleis, waarvan de ondergrondse voorzieningen nog steeds bestaan. Na de verwoesting liet prins Wilhelm Heinrich in de 18^de eeuw zijn bouwmeester Friederich Joachim Stengel een nieuwe barokke residentie bouwen. Het huidige kasteel van Gottfried Böhm herinnert in grote lijnen en enkele bouwdelen nog aan het vroegere duidelijk grotere barokkasteel van Friedrich Joachim Stengel. Ik merk een ongewone vormgeving op met een groot glazen middenstuk. Je kan hier het Saar Historisch Museum vinden. Het museum presenteert op indrukwekkende wijze de geschiedenis van het Saarland. Dit museum is deels ondergebracht in de gewelfde kelder van het kasteel, deels in een bijgebouw. De rest van het kasteel is nu in gebruik als het administratieve hoofdkwartier van het district Saarbrücken en is ook een locatie voor evenementen, conferenties en festivals. Op het kasteelplein kan ik ook nog de fontein “Brunnen am Schloss” zien. In dit kunstwerk kan je een beeld zien dat onder een soort afdak staat. Langs de 4 steunpilaren van het afdak stroomt het water tot onderaan het beeld. Het beeld stelt een wachter voor van het kasteel. Tegenover het kasteel op het kasteelplein kan ik nog het oude stadhuis van Saarbrücken zien. Het gebouw heeft een witte gevel en is een geklasseerd monument.

Er zijn zeker genoeg kerken in Saarbrücken. De volgende die ik tegenkom is de witgekalkte Vredeskerk (of Friedenskirche). Deze Vredeskerk werd in 1743 door bouwmeester Friederich Joachim Stengel gebouwd en was een geschenk van vorst Wilhelm Heinrich aan zijn moeder en de protestantse gemeente. De zaalkerk wordt op het ogenblik gebruikt door de oudkatholieke geloofsgemeenschap.

Tegenover de Vredeskerk kan ik op het Ludwigsplein de prachtige Ludwigskerk (of Ludwigskirche) zien. Ik merk op dat de opvallende mooie façade van de kerk er onberispelijk uitziet. De kerk werd samen met het omliggende plein ontworpen door Friedrich Joachim Stengel. Hij deed dit in opdracht van vorst Wilhelm Heinrich van Nassau-Saarbrücken. De Ludwigskerk werd tussen 1762 en 1775 gebouwd. Na de dood van vorst Wilhelm Heinrich in 1768 nam zijn zoon Ludwig de werkzaamheden over. De kerk is vernoemd naar prins Ludwig van Nassau-Saarbrücken die het voltooide. Deze kerk vormt met de omliggende woningen een schitterende barokwijk, die na de verwoestingen tijdens de Tweede Wereldoorlog weer geheel in de oorspronkelijke stijl opgebouwd is.

Verder ga ik nog een kijkje nemen naar de katholieke Sint-Jacobskerk. Vervolgens ga ik fietsen langs de Saar rivier. Ik passeer een park waar mensen genieten van de natuur en gezellig samenzitten. Ik kan ook op de snelwegmuur langs de rivier verschillende graffiti tekeningen bewonderen. Graffiti is een van de meest zichtbare en zeker één van de meest besproken uitingsvormen in de jeugdcultuur. Na het fietsen langs de Saar rivier keer ik terug naar mijn hotel.

De volgende dag vertrek ik naar de stad Saarlouis dat ook aan de oevers van de Saar rivier ligt. In 1680 werd Saarlouis gesticht door de Zonnekoning Lodewijk XIV. Om zijn macht in dit deel van Duitsland toen der tijd te verstevigen liet hij een enorme vesting bouwen. Dit verdedigingsbastion werd onder leiding van de bekende bouwmeester Vauban voltooid. Koning Lodewijk XIV was zo gecharmeerd van deze nieuwe stad dat hij zijn naam aan de stad ontleende. In het stadswapen is dat mooi terug te zien aan de lelie en het zonnesymbool wat er in zijn verwerkt. Tegenwoordig wonen de inwoners van Saarlouis in de markante overblijfselen van de vesting, die zij op vernuftige wijze in hun stad hebben geïntegreerd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Saarlouis zwaar beschadigd, waardoor er tegenwoordig nog maar weinig van de oude verdedigingswerken rest. Ik heb hier nog enkele restanten en overblijfselen van dit verdedigingsbastion kunnen bewonderen langs de oevers van de Oude Saar. De vroegere kazernes die je kan zien langs de muren of een geplaatst kanon herinneren je aan het verleden. Op het Vauban eiland kom ik nog een soldatenstandbeeld tegen. Dit bronzen monument werd in 1973 op het eiland geplaatst en werd opgericht voor soldaat Lacroix. Deze soldaat bewaakte vroeger de vestingwerken. Een beetje verder kan je heerlijk wandelen door het Saarlouis stadspark. De resten van de vesting zijn tegenwoordig opgenomen in het recreatiegebied van de stad.

Na deze verkenning trek ik naar het stadscentrum en kom ik eerst terecht op de Grote Marktplaats in Saarlouis. Dit marktplein was vroeger de paradeplaats van de vesting. Rond het marktplein vind je verschillende leuke winkeltjes. Ik kom op de Grote Markt het grote en imposante stadhuis tegen met een witte gevel. Het werd gebouwd in de jaren tussen 1951 en 1954. De 27 meter hoge stadhuistoren is een bijzonder architectonisch kenmerk. Het wordt nu beschouwd als een herkenningspunt van de stad Saarlouis.

Ik kan ook op de Grote Markt de katholieke St. Ludwig kerk zien. Helaas is het onderste gedeelte van de kerk afgedekt voor renovatie.  Enkel de markante toren van de kerk was goed zichtbaar. De renovatie was nu nodig omdat er in 2019 enkele stenen uit de zandstenen gevel braken en op de Grote Markt vielen. In de eerste jaren na de stichting van de vestingstad Saarlouis (1680) vond de dienst voor de soldaten en de eerste bewoners plaats in een tijdelijke kampkapel op de Grote Markt. De eerste barokke parochiekerk van St. Ludwig werd gebouwd van 1685 tot 1687 met een vlakke, driedelige gevel in de stijl van een Romeinse tempel. De kerk was gewijd aan Saint Louis IX, koning van Frankrijk (1214-1270). In de 19^de eeuw werd het barokke kerkgebouw in twee fasen vervangen door een nieuw neogotisch kerkgebouw. Het schip werd in de 20^ste eeuw vervangen door een betonnen gebouw. Het torenfront is tot op de dag van vandaag bewaard gebleven van het neogotische gebouw. Direct tegenover de voorgevel van de St. Ludwig kerk, aan de andere kant van de Grote Markt, stond het koninklijke commandogebouw, dat werd gebouwd tussen 1685 en 1686. De ingang van de kerk en de ingang van het commandogebouw komen met elkaar overeen.

Voor de ingang van de St. Ludwig kerk kan ik de Marienfontein (Marienbrunnen) zien. Het stadsbestuur van Saarlouis besloot op 5 februari 1954 tot de bouw van deze fontein. Het herdenkt de honderdste verjaardag van de plechtige verkondiging van het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis in 1854 door paus Pius IX. In het midden van het ronde waterbassin verheft zich een fonteinkolom, die wordt afgesloten door een kapiteelachtig verdeelde kalkstenen cilindervoet met een inscriptie. De inscriptie op het bovenste gedeelte van de cilinder luidt "Koningin van de Vrede, bid voor ons” en verwijst naar de ervaring van de twee wereldoorlogen van de 20^ste eeuw en de daaropvolgende nucleaire dreiging in het tijdperk van de Koude Oorlog. Boven de cilinder verrijst het levensgrote bronzen beeld van de Maagd Maria, gekleed in een opengevouwen gewaad en mantel. Ze houdt een wereldbol in haar rechterhand en het Kindje Jesus op haar linkerarm.

Ik wandel verder en kom terecht op een ander plein met veel statige gebouwen en hotels. Dit is de Kleine Marktplaats. Vervolgens kom ik het stedelijk museum in Saarlouis tegen. Eigenlijk is het gebouw waar het museum zich bevindt de moeite waard om te zien. Het is gebouwd door het Pruisische militaire bestuur tussen 1866 en 1869 in neoklassieke stijl. Het verving een Frans gebouw op dezelfde plaats. Het museum, dat ik niet ben gaan bezoeken, biedt waardevolle inzichten in verschillende aspecten van de geschiedenis van de stad en haar regio.

Een beetje verder kom ik de Evangelische kerk Saarlouis tegen. Deze parochiekerk is gebouwd in het begin van de 20^ste eeuw. De gele zandsteen die werd gebruikt om de kerk te bouwen, is voornamelijk het materiaal dat uit het gesloopte fort is verwijderd. Nabij de kerk kan ik nog een herdenkingsmonument zien voor slachtoffers uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Het monument is opgericht door de burgers van de stad Saarlouis. Op een hoge zuil zie ik het beeld van een naakte man met open armen. In de rechterhand houdt hij een zwaard en in de linkerhand een schild vast.

Buiten het centrum van de stad kan je nog op een oude afvalberg van de steenkoolmijn Bergwerk Saar het stalen monument Saar-Polygoon bewonderen. Het in 2016 onthulde monument van 30 meter hoog is er gekomen ter herdenking van de Saarlandse steenkooltijd. In het Saarland wordt al eeuwenlang steenkool gewonnen. Soms was de industrie de grootste werkgever in de regio. In juni 2012 werd de laatste kolenmijn Bergwerk Saar gesloten. Sindsdien is er in het Saarland geen steenkoolwinning meer geweest. Niettemin maakt de geschiedenis van de kolenmijnindustrie, samen met de bijbehorende tradities, deel uit van het erfgoed van de regio. De Saar-Polygoon is ontworpen om een andere vorm te hebben, afhankelijk van de richting waarin het wordt bekeken, zoals een rechthoekige boog, een driehoek, een omgekeerde driehoek en een zandloper.

Nadien keer ik terug naar de wagen en vertrek naar Mettlach waar ik het boomtoppenpad Saarschleife ga bezoeken. De Saarschleife is ook bekend als de Grote Bocht in de Saar rivier. Het pad met een totale lengte van 1250 meter slingert eerst door het bos met beuken, eiken en sparren in de richting van de Saarschleife tot een hoogte van 23 meter. Onderweg passeer je talrijke leer- en ervaringsstations. Het pad staat hoog boven de begane grond op stevige palen gebouwd. Op dit pad bereik je dan de 42 meter hoge uitkijktoren. Van hieruit gaat het pad spiraalsgewijs tot boven de boomtoppen de lucht in. Boven heb je een adembenemend uitzicht op het dal van de Saarschleife. Het uitzicht gaat nog verder, en wel over de groene heuvels van het natuurpark Saar-Hunsrück en bij helder weer zelfs tot aan de Vogezen. Boven blaast er en voel ik een stevige wind. Je kan genieten van de schepen die de bocht nemen op de Saar rivier. Ook hier zie ik op de leuning verschillende kleine richtingsaanwijzers tot een welbepaalde plaats. Nadien keer ik terug naar de uitgang van dit boomtoppenpad. Daarna wandel ik nog naar het uitzichtpunt Cloef dat lager ligt dan de uitkijktoren. Je kan de stevige en hoge metalen steunpalen zien onder de uitkijktoren. De constructie ziet er echt indrukwekkend uit. Ook hier heb je een bijzonder fraai uitzicht over de zeer lange bocht van de rivier, die als het ware een schiereiland omsluit. Eigenlijk is het wel een prachtig natuurwonder. Daarna neem ik tijd om te verpozen op een terras met een fris biertje.